W ostatnich latach monitoring wizyjny znajduje coraz szersze zastosowanie w przestrzeni publicznej. Instaluje się go m.in. w hipermarketach i centrach handlowych, szkołach, a także na parkingach i przy skrzyżowaniach ulic. Dotychczas prawo nie regulowało zasad wykorzystywania systemów monitorujących w przedsiębiorstwach. Sytuacja ta uległa jednak zmianie z chwilą wejścia w życie przepisów ustawy o ochronie danych osobowych RODO. Warto zatem dowiedzieć się, w jaki sposób obecnie obowiązujące regulacje rozstrzygają te kwestie. Zobacz!
Monitoring wizyjny – definicja
Pod pojęciem monitoringu wizyjnego rozumie się specjalny system przeznaczony do rejestrowania zdarzeń za pomocą odpowiednio dobranych urządzeń służących do przetwarzania obrazu. W jego skład wchodzą różnego rodzaju kamery, rejestratory oraz aparaty przesyłowe, które umożliwiają systematyczne kontrolowanie danego obszaru albo budynku w celu wykrycia ewentualnych niepożądanych zdarzeń, zagrażających bezpieczeństwu osób i mienia.
Właściwie wykorzystywany sprzęt monitorujący umożliwia efektywne zabezpieczenie m.in. rozmaitych obiektów użyteczności publicznej, a także środków komunikacji miejskiej. Odgrywa on też istotną rolę w zakładach pracy. Pracodawcy muszą jednak zdawać sobie sprawę z tego, że monitoring wizyjny stanowi poważną ingerencję w prywatność pracownika, dlatego przed jego zainstalowaniem warto rozważyć zasadność wszystkich przesłanek przemawiających za zastosowaniem tego rozwiązania.
Monitoring wizyjny w Kodeksie pracy i przepisach RODO
Kodeks pracy został znowelizowany w oparciu o artykuł 111 Ustawy z dnia 10 maja 2018 roku o ochronie danych osobowych. Wprowadzone zmiany dotyczą:
- przesłanek dopuszczalności wykorzystywania systemów monitorujących w firmach;
- wyszczególnienia obszarów i warunków, w których nie ma możliwości korzystania z urządzeń rejestrujących;
- czasu przechowywania danych zebranych za ich pośrednictwem;
- zobowiązań odnoszących się do regulaminu monitorowania pracowników, wymogów ich poinformowania o tym fakcie, a także właściwego oznakowania obiektów, w których zostały zamontowane kamery.
Pracodawca jest zobligowany do rzetelnego prowadzenia dokumentacji związanej z przetwarzaniem danych pochodzących z monitoringu wizyjnego. Powinny w niej znaleźć się informacje dotyczące:
- osób odpowiedzialnych za obsługę systemu;
- miejsca instalacji sprzętu i lokalizacji objętych zasięgiem jego działania;
- części składowych układów rejestrujących;
- okresu przechowywania danych;
- uwarunkowań dostępu do zapisów i zasad ich udostępniania osobom trzecim;
- wykorzystanych środków technicznych.
W świetle regulacji zawartych w RODO monitoring wizyjny jest stosowany przez pracodawcę zgodnie z prawem, jeśli poinformował on o tym fakcie pracowników nie później niż dwa tygodnie przed planowanym zainstalowaniem systemu. W przypadku nowo zatrudnionych osób trzeba to uczynić jeszcze przed podjęciem przez nie określonych obowiązków służbowych. Należy też odpowiednio oznaczyć pomieszczenia i miejsca objęte zasięgiem rejestracji przez kamery.
Miejsca zabronione dla monitoringu wizyjnego
Obowiązujące przepisy prawne wskazują, że monitoring wizyjny nie może być wykorzystywany z naruszeniem godności i dóbr osobistych pracowników oraz wolności i niezależności związków zawodowych. Co do zasady, nie montuje się go zatem w szatniach, stołówkach, palarniach i pomieszczeniach sanitarnych, a także w lokalach udostępnianych zakładowym organizacjom związkowym. Jedyny wyjątek od tej reguły stanowi sytuacja, gdy występuje konieczność zagwarantowania bezpieczeństwa pracowników i firmowego mienia lub trzeba przeprowadzić kontrolę produkcji. W tym przypadku także musi być jednak spełniony warunek poszanowania praw pracowniczych.